شیر حساس به زلزله با امواج P: مرز واقعیت و شوی تبلیغاتی

همه چیز درباره امواج P:

شیر حساس به زلزله ورودی با اهداف واقعی و به صلاح عموم به کشور داشت. اولین کسانی که مطالعات و تحقیقات روی این سیستم ها را شروع کنند محققان دانشگاهی بودند.

لذا اهداف تجاری فقط انگیزه ای برای تداوم یک انگیزه که خیر عموم را نیز به همراه داشت به حساب می آمد.

اما این موضوع به تدریج حواشی ای یافت که به تدریج مرز علم و تکنولوژی واقعی و شوی تبلیغاتی فریبنده به هم آمیخت.

استفاده از امواج P در دستگاههای الکترومکانیکی قطع جریان گاز حساس به زلزله یکی از موضوعاتی است که در این رابطه قابل بررسی است.

در این مقاله به این خواهیم پرداخت که امواج P یا امواج اولیه در زلزله چه هستند و استفاده از آنها در صدور فرمان برای قطع جریان گاز در زمان زلزله تا چه اندازه مبنای علمی دارد.

تاریخچه امواج P در موارد ایمنی در زمان زلزله

اینگه لهمان زلزله شناس و جغرافیدان دانمارکی اولین بار در سال 1936  وجود امواجی P را در زلزله ای درژاپن تشخیص داد.(1)

او با استفاده از این امواج در سدد ثابت کردن مشخصاتی از هسته کره زمین بود.

به تدریج مطالعات بیشتر در خصوص امواج زلزله 4 دسته از امواج را تشخیص داد. این امواج عبارتند از امواج P ، امواج S،امواج سطحی و امواج رایلی.

امواج P یا امواج اولیه امواج طولی و کمپرسی هستند که قبل از همه به دستگاههای تشخیص زلزله می رسند.

بر خلاف امواج ثانویه که فقط در جامدات انتقال می یابند، امواج P علاوه بر جامدات از گازها و مایعات نیز گذر می کنند. (اطلاعات بیشتر از این مرجع ) همانطور که می دانیم پیش بینی زلزله به قدری برای جامعه علمی و بشر اهمیت داشته که هزاران سال روش های متعدد اعم از علمی، شبه علمی و جادو و رمالی با یکدیگر برای رسیدن به آن در رقابت بوده اند.

با یافته شدن امواجی که زودتر از بقیه به سطح زمین می رسند علم و شبه علم در استفاده از آن درآمیخت که از موضوعات جنجالی حوزه زلزله شناسی و مهندسی زلزله به حساب می آید.

از همان تاریخ کشف، استفاده از این امواج برای تشخیص زودتر زلزله محل بحث های بسیار بوده است.

حالا سوال این است که این امواج تا چه اندازه قدرت پیش بینی زلزله را دارند؟

آیا استفاده از این امواج در بحث های ایمنی به ویژه قطع جریان گاز در زمان زلزله مزیتی ایجاد می کند؟

تا چه اندازه این امر شدنی است؟

تفاوت سرعت امواج P و S و کاربرد های اولیه

اولین و واقعبینانه ترین استفاده از امواج P استفاده از آن برای تشخیص کانون زلزله بود.

این امر با توجه به اختلاف سرعت این امواج از امواج ثانویه ممکن می شد. آنالیز صدها موج رسیده به ایستگاههای زلزله نگاری برای این کار مورد استفاده قرار می گرفت.

این روش بعدها منسوخ گردید و در حال حاضر از روشهای مدرن تری برای اینکار استفاده می شود. (2)

امواج P حدودا با سرعت 6 کیلومتر در ثانیه در صخره ها حرکت می کنند.

این در حالی است که سرعت امواج ثانویه 4 کیلومتر در ثانیه در همان محیط است. (3)

یعنی سرعت امواج P حدودا یک و نیم برابر امواج S است. به عبارت ساده در صورت فاصله 20 کیلومتر از کانون زلزله امواج ثانویه حدود 5 ثانیه طول می کشد تا به ایستگاه زلزله نگاری برسد.

این زمان برای امواج P حدود 3.3 است که اختلاف حدود 1.7 دهم ثانیه است.

در بیشتر زلزله های مخرب فاصله از این کمتر است.

قضاوت را به مخاطب این مقاله می سپاریم که در زلزله ها تا چه اندازه اختلاف کمتر از دو ثانیه می تواند گونه ای پیش بینی به حساب آید؟

تا چه اندازه این اختلاف می تواند به کمک کننده در شیرهای حساس به زلزله باشد؟

بعضی از محققان و حتی شرکت ها اقدام به ساخت حسگرهایی از زلزله کرده اند که با تشخیص امواج P یا امواج اولیه زلزله به سرعت برق جایگزین را مورد استفاده قرار دهد یا آسانسورها را در اولین طبقه متوقف کند.

این موارد با وجود حدود مطالعه نیم قرن هنوز کاربرد آن مورد بحث است.

جای این سوال در این مقاله مهم است که استانداردها در خصوص تشخیص و فرمان برای شیرهای حساس به زلزله چه امواجی را مرجع و معتبر می دانند؟

در حال حاضر مهمترین استاندارد برای عملکرد شیرهای زلزله استاندارد ASCE 25-97 است که استاندارد ملی با کد ISIRI 10942 ترجمه ای از آن است.

این دو استاندارد تنها مرجع برای اعتبار این دستگاهها برای عملکرد مناسب در زمان زلزله را امواج ثانویه یا امواج S  می دانند.

تا کنون حتی یک آیین نامه استاندارد بین المللی وجود ندارد که امواج P  را مناسب برای تحریک این دستگاهها بداند.

چرا امواج P ملاک عمل مناسب برای شیر زلزله نیست؟

همانطور که گفته شد امواج P امواجی هستند مشابه امواج صوتی در یک زلزله واقعی فقط با یک موج مشخص اعم از اولیه و ثانویه یا دیگر امواج سر و کار نداریم.

موج ساتع شده از زلزله به علت گذشتن از محیط های متعدد و لایه های متعدد زمین با جنس های مختلف و همچنین ترکیب ها متعدد به امواج متعددی تبدیل می شود. این امواج دامنه فرکانسی متعددی را شامل می شود. (4)

با این وصف تشخیص امواج P با دقت بالا مکانیسمی بسیار تکنیکی است که دستگاههایی کوچک و ارازان قیمت که مدعی تشخیص آنها هستند محل زیادی از شبهه دارد.

با توجه به اینکه امواج P  در حدی اختلاف سرعت ندارند که بتوانند به صورت قابل توجهی پیش از شروع امواج اصلی پیش بینی زلزله را انجام دهند استفاده از آن در قطع جریان گاز به زلزله بیشتر از جنبه علمی ابعاد شبه علمی و شوی تبلیغاتی را به یدک می کشد.

در صورت نیاز به هر کدام از موارد ذیل لطفا روی آن کلیک کنید تا به بخش مرتبط سایت طنین مارکت هدایت شوید:

1. خرید شیر های حساس به زلزله طنین
2. تماس با قسمت پشتیبانی و دفتر فروش
3.  خرید شیر شات آف برقی
4. ساختمان هایی که الزام نصب شیر حساس به زلزله دارند
5. ساختمان هایی که الزام به نصب شیر نشت گاز و منواکسید کربن دارند
6. دانلود پی دی اف مبحث هفدهم مقررات ملی گاز ناظر بر شیر های حساس به زلزله
7.  آشنایی با شیر نشت و حسگرهای نشت گاز و منواکسید کربن
8. نحوه عملکرد شیرهای حساس به زلزله
9. مقایسه برندهای مختلف شیرهای حساس به زلزله در ایران و جهان
10. محل نصب شیرهای حساس به زلزله
11. آشنایی با تاریخچه شرکت طنین توسعه پارس
12. پرسش های متداول

شرکت طنین توسعه پارس شیرهای حساس به زلزله را از سایز 1 اینچ تا 8 اینچ و از فشار کاری 1/4 پوند تا 60 پوند تولید می کند. فهرست محصولات مذکور را می توانید ذیلا ببینید و با کلیک روی هر کدام به همان محصول در فروشگاه رهنمون شوید:

1. شیر حساس به زلزله 1 اینچ دنده ای
2. شیر حساس به زلزله  یک و 1/4 دنده ای
3. شیر حساس به زلزله یک و 1/2 دنده ای
4. شیر حساس به زلزله 2 اینچ دنده ای 
5. شیر حساس به زلزله 2 اینچ فلنجی 1/4 پوند
6. شیر حساس به زلزله 2 اینچ فلنجی 60 پوند
7. شیر حساس به زلزله دو و 1/2 اینچ 1/4 پوند
8. شیر حساس به زلزله 3 اینچ فلنجی 1/4 پوند
9. شیر حساس به زلزله 3 اینچ فلنجی 60 پوند
10. شیر حساس به زلزله 4 اینچ فلنجی 1/4 پوند
11. شیر حساس به زلزله 4 اینچ فلنجی 60 پوند
12. شیر حساس به زلزله 6 اینچ 60 پوند
13. شیر حساس به زلزله 8 اینچ 60 پوند